Η ποσότητα των εμπορευμάτων που μεταφέρονται με πλοία υπέρ των ωκεανών έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Μιλάμε για αύξηση 400% από τη δεκαετία του '80, όταν ξεκίνησε η σοβαρή χρήση των container στις μεταφορές. Η εμφάνιση των container άλλαξε τα πάντα στη διεθνή διακίνηση προϊόντων. Παράλληλα, διάφορες εμπορικές συμφωνίες έκαναν πιο εύκολη τη διακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ χωρών, μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Αυτές οι αλλαγές δεν συνέβησαν απότομα, αλλά μεταμόρφωσαν ολοκληρωτικά την οικονομική εξάρτηση μεταξύ των χωρών. Σκεφτείτε το έτσι: τα περισσότερα προϊόντα που αγοράζουμε καθημερινά έχουν ταξιδέψει κάποια στιγμή με πλοίο. Στοιχεία της βιομηχανίας δείχνουν ότι περίπου τα 8 από τα 10 εμπορεύματα που διακινούνται παγκόσμια ταξιδεύουν ακόμα με τη θάλασσα, καθιστώντας τις θαλάσσιες μεταφορές απολύτως κεντρικές για τις σύγχρονες αλυσίδες εφοδιασμού, παρά τις πολλές συζητήσεις για αεροπορικές και οδικές μεταφορές.
Ο τομέας της ναυτιλίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία, συμβάλλοντας περίπου 150 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στο παγκόσμιο ΑΕΠ. Η θαλάσσια μεταφορά διασφαλίζει ουσιαστικά τη διατήρηση του διεθνούς εμπορίου σε εξέλιξη, καθιστώντας δυνατή τη μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων προϊόντων πέρα από τις θάλασσες μεταξύ διαφορετικών περιοχών του κόσμου. Όταν τα κράτη επιθυμούν να διατηρήσουν ισχυρές εμπορικές εταιρικές σχέσεις, βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις υπηρεσίες ναυτιλίας. Η ναυτιλιακή βιομηχανία δημιουργεί επίσης πολλές ευκαιρίες απασχόλησης. Σύμφωνα με επισκόπηση του κλάδου, εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται σε διάφορους τομείς που σχετίζονται με δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών. Μιλάμε για όλα όσα περιλαμβάνουν την κατασκευή πλοίων στα ναυπηγεία, τη λειτουργία των λιμένων και τη διαχείριση πολύπλοκων δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί δείχνουν ακριβώς πόσο μεγάλο οικονομικό αποτύπωμα αφήνει αυτή η βιομηχανία παγκόσμια.
Η θαλάσσια μεταφορά ξεχωρίζει γιατί είναι πολύ φτηνότερη από την αεροπορική μεταφορά. Για παρόμοια βάρη, οι επιχειρήσεις μπορούν να εξοικονομήσουν περίπου 6 έως 10 φορές σε κόστος όταν επιλέγουν πλοία αντί για αεροπλάνα. Γι' αυτόν τον λόγο, πολλές επιχειρήσεις προτιμούν αυτήν τη μέθοδο για να μειώσουν τα έξοδά τους. Ωστόσο, υπάρχουν και μειονεκτήματα. Το μεγαλύτερο απ' όλα; Διαρκεί πολύ περισσότερο σε σχέση με τη μεταφορά εμπορευμάτων με το αεροπλάνο. Η αεροπορική μεταφορά φέρνει τα πράγματα γρήγορα, αυτό είναι σίγουρο, αλλά τα πλοία έχουν κάτι άλλο υπέρ τους. Μπορούν να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες εμπορευμάτων ταυτόχρονα. Κανένας άλλος τρόπος μεταφοράς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί αυτό που μπορούν τα πλοία να κάνουν όταν πρόκειται να μετακινηθούν μεγάλοι όγκοι προϊόντων. Λόγω αυτού του πλεονεκτήματος, οι περισσότερες μαζικές αποστολές εξακολουθούν να βασίζονται στη θαλάσσια μεταφορά, παρότι χρειάζεται περισσότερη αναμονή. Έχει έναν τεράστιο ρόλο στον τρόπο που κινούνται τα εμπορεύματα σήμερα σε όλο τον κόσμο.
Τα πλοία-κοντέινερ διατηρούν την παγκόσμια εμπορική κυκλοφορία σε εξέλιξη, αλλά συνοδεύονται από σοβαρό κόστος για το περιβάλλον μας. Μελέτες υπολογίζουν τη συμβολή τους στις παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα στο 3%, κάτι που δεν είναι αμελητέο όταν εξετάζουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Τι καθιστά αυτά τα πλοία τόσο ρυπογόνα; Λοιπόν, εξαρτάται από αρκετά πράγματα. Πρωτίστως, το είδος της καύσιμης ύλης που χρησιμοποιούν έχει μεγάλη σημασία. Το βαρύ πετρέλαιο παραμένει δημοφιλές παρά τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης, ενώ τα μεγαλύτερα πλοία καίνε φυσικά περισσότερη καύσιμη ύλη απλώς και μόνο επειδή είναι τεράστια. Ο ναυτιλιακός τομέας γνωρίζει πολύ καλά αυτό το πρόβλημα και έχει ήδη ξεκινήσει να εργάζεται για λύσεις. Καθαρότερες εναλλακτικές λύσεις στα παραδοσιακά καύσιμα αποκτούν έδαφος, καθώς και βελτιώσεις στην αποτελεσματικότητα με την οποία τα πλοία λειτουργούν. Κάποιες εταιρείες δοκιμάζουν ακόμη και καινοτόμες τεχνολογίες που μπορούν να παρακολουθούν τις εκπομπές σε πραγματικό χρόνο, βοηθώντας τις να σχεδιάζουν καλύτερα τη μείωση αυτών των επιβλαβών εκπομπών με την πάροδο του χρόνου.
Ο κόσμος της ναυτιλίας προσπαθεί σκληρά να αντιμετωπίσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα μέσω κανόνων όπως η Συμπλήρωση VI της MARPOL, η οποία περιορίζει τις επιβλαβείς εκπομπές από πλοία στη θάλασσα. Η IMO εποπτεύει την εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, και αυτές έχουν μεγάλη σημασία όσον αφορά την πιο πράσινη λειτουργία των πλοίων συνολικά. Ωστόσο, για πολλές εταιρείες δεν είναι εύκολο να συμμορφωθούν. Η επαναπροσαρμογή παλαιότερων πλοίων με νέο εξοπλισμό είναι πολύπλοκη, ενώ η εγκατάσταση καθαρότερης τεχνολογίας συχνά σημαίνει μεγάλα έξοδα. Καθώς η βιωσιμότητα γίνεται όλο και πιο σημαντική παγκόσμια, οι πλοιοκτήτες πρέπει να βρουν λύσεις γρήγορα, αν θέλουν να προλάβουν τις αλλαγές στις περιβαλλοντικές προδιαγραφές, χωρίς να χάσουν έδαφος απέναντι σε ανταγωνιστές που ίσως βρίσκονται ήδη πιο μπροστά σε αυτόν τον πράσινο αγώνα.
Ο τομέας της ναυτιλιακής εφοδιαστικής αλυσίδας βιώνει μια σημαντική μεταμόρφωση, καθώς οι εταιρείες υιοθετούν ολοένα και περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές μέσω της ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών. Σχεδιασμοί πλοίων με βοήθεια του ανέμου και εναλλακτικές λύσεις βιοκαυσίμων έχουν ήδη αρχίσει να δημιουργούν αντίκτυπο στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των παγκόσμιων ναυτιλιακών δραστηριοτήτων. Μεγάλοι παίκτες, όπως η Maersk και η Cargill, έχουν ήδη εφαρμόσει αυτές τις πράσινες τεχνολογίες, με αποτελέσματα που δείχνουν μείωση έως και 30% στα αποτυπώματα άνθρακα στο στόλο τους. Η ζήτηση από τους καταναλωτές για βιώσιμα προϊόντα συνεχίζει να αυξάνεται, ωθώντας ακόμη και μικρότερες ναυτιλιακές εταιρείες να επανεξετάσουν τις παραδοσιακές πρακτικές τους. Παρότι υπάρχουν προκλήσεις όσον αφορά το κόστος και την υποδομή, η βιομηχανία φαίνεται να κατευθύνεται προς ένα σημείο όπου το πράσινο ναυτιλιακό εφοδιασμό δεν θα είναι απλώς προαιρετικό, αλλά θα αναμένεται τόσο από πελάτες όσο και από ρυθμιστικές αρχές, δημιουργώντας έναν τομέα όπου η κερδοφορία και η προστασία του πλανήτη θα μπορούν να συνυπάρχουν.
Οι λιμένες γίνονται όλο και πιο έξυπνοι χάρη στις τεχνολογίες αυτοματισμού, ιδιαίτερα όσον αφορά στις μεγάλες γερανογέφυρες και στα συστήματα επεξεργασίας κοντεϊνερ που βλέπουμε σε λειτουργία στις προβλήτες. Τα νούμερα επίσης μας δείχνουν κάτι ενδιαφέρον: αυτά τα συστήματα αυξάνουν την αποδοτικότητα κατά περίπου 20%, αν και τα ακριβή στοιχεία ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση και την εφαρμογή. Όταν οι εργαζόμενοι δεν μετακινούν χειροκίνητα κοντεϊνερ όλη μέρα, τα προϋπολογιστικά για συντήρηση μειώνονται και τα πλοία ξοδεύουν λιγότερο χρόνο περιμένοντας να φορτωθούν ή να ξεφορτωθούν. Πάρτε για παράδειγμα το λιμάνι του Ρότερνταμ, το οποίο εγκατέστησε αρκετά προηγμένο αυτοματοποιημένο εξοπλισμό στις εγκαταστάσεις του. Τι συνέβη; Η διέλευση αυξήθηκε σημαντικά, ενώ τα πλοία ξοδεύουν λιγότερο χρόνο δεμένα στο λιμάνι. Σύμφωνα με πληροφορίες από τους επαγγελματίες του κλάδου, αυτού του είδους ο αυτοματισμός δεν αφορά πια μόνο στην ταχύτητα. Έχει γίνει απαραίτητος για να διατηρεί κανείς την ανταγωνιστικότητα στον σημερινό γρήγορο κόσμο των μεταφορών, όπου κάθε λεπτό μετρά.
Ο τρόπος με τον οποίο παρακολουθούμε τα φορτία μεταβάλλεται χάρη στην τεχνολογία blockchain, η οποία προσφέρει καλύτερη ορατότητα και ασφάλεια σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Στην ουσία, το blockchain λειτουργεί σαν ένα κοινό ψηφιακό βιβλίο καταγραφής που επιτρέπει σε όλους να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο πού βρίσκονται τα εμπορεύματα. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς, από υπεύθυνους αποθηκών μέχρι πελάτες, μπορούν να ελέγχουν τις πιο πρόσφατες ενημερώσεις κατάστασης όποτε το χρειάζονται. Για παράδειγμα, η Maersk εφάρμοσε τη δική της πλατφόρμα blockchain το 2018 και διαπίστωσε συγκεκριμένες βελτιώσεις στην αξιοπιστία των αποστολών, ενώ παράλληλα δημιούργησε πιο στενές σχέσεις με τους πελάτες της. Ωστόσο, δεν είναι εύκολο να πεισθεί η ναυτιλιακή βιομηχανία να την υιοθετήσει. Το αρχικό κόστος είναι μεγάλο, ενώ δεν υπάρχει κοινή συμφωνία για το πώς οι διαφορετικές εταιρείες θα πρέπει να μορφοποιούν τα δεδομένα τους. Ωστόσο, με μακροπρόθεσμο βλέμμα, πολλοί ειδικοί πιστεύουν πως αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να μετασχηματίσει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα παγκόσμια δίκτυα εφοδιαστικής, καθιστώντας τα πολύ πιο διαφανή και αποτελεσματικά με την πάροδο του χρόνου.
Οι εταιρείες ναυλομεταφοράς ανακαλύπτουν πραγματική αξία στους αλγόριθμους της τεχνητής νοημοσύνης για τη βέλτιστη δρομολόγηση μέσω προγνωστικής ανάλυσης, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει τα κόστη κατά περίπου 10 έως ακόμη και 15 τοις εκατό. Όταν τα δρομολόγια βελτιστοποιούνται από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, οι χειριστές επιλέγουν διαδρομές που εξοικονομούν και καύσιμα και χρόνο, μειώνοντας την κατανάλωση καυσίμου και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για παράδειγμα, η IBM, με την πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης της, έχει βοηθήσει πολλές εταιρείες logistics να σχεδιάζουν προγράμματα διανομής καλύτερα από πριν. Μία εταιρεία μείωσε τις διαδρομές κατά περίπου 20% μετά την εφαρμογή της. Πέρα από την εξοικονόμηση χρημάτων, αυτή η τεχνολογία στην πραγματικότητα βοηθά στην επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας, καθώς και στην ομαλότερη λειτουργία των επιχειρήσεων σε ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο.
Τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα έχουν προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στην αξιοπιστία της θαλάσσιας μεταφοράς τελευταία, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19. Τότε, είχαμε καθυστερήσεις που ξεπερνούσαν το 30% στα μέγιστα επίπεδα, γεγονός που επηρέασε τα πάντα, από τα μεταφορικά κοντέινερ μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ παγκόσμια. Επίσης, έγινε ξεκάθαρο πόσο εύθραστο ήταν το σύστημά μας. Πολλές εταιρείες συνειδητοποίησαν πως δεν είχαν αρκετά αποθέματα ή κατάλληλα σχέδια για την περίπτωση που τα πλοία θα καθυστερούσαν απρόσμενα. Σήμερα, οι επιχειρήσεις ψάχνουν τρόπους για να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση. Κάποιες προσπαθούν να παίρνουν προϊόντα από πολλούς προμηθευτές αντί να βασίζονται σε μία μόνο πηγή. Άλλες επενδύουν σε καλύτερα λογισμικά για να παρακολουθούν τη θέση των εμπορευμάτων τους σε πραγματικό χρόνο. Υπάρχει επίσης αυξανόμενο ενδιαφέρον για ευέλικτες λογιστικές προσεγγίσεις που να προσαρμόζονται γρήγορα στις αλλαγές. Αν και καμία λύση δεν είναι τέλεια, αυτές οι προσπάθειες δείχνουν πως οι εταιρείες προσπαθούν πραγματικά να διασφαλίσουν πως οι θαλάσσιες μεταφορές τους δεν θα ξανασταματήσουν, ακόμα κι αν κάτι άλλο πάει στραβά στο μέλλον.
Οι διαρκείς γεωπολιτικές συγκρούσεις δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις διεθνείς ναυτιλιακές διαδρομές, ειδικά σε κρίσιμα σημεία όπως το Στενό του Χορμούζ και σε όλη την περιοχή της Νότιας Κίνας. Όταν η κατάσταση εντείνεται σε αυτά τα ύδατα, οι εταιρείες ναυτιλίας βλέπουν συχνά τα κόστη τους να αυξάνονται, ενώ ανησυχούν διαρκώς για το αν τα πλοία θα καταφέρουν να περάσουν με ασφάλεια. Ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι, όταν υπάρχει πολιτική αναταραχή κοντά σε αυτούς τους ζωτικής σημασίας θαλάσσιους διαδρόμους, τα εμπορεύματα αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να διαταράσσονται οι εφοδιαστικές αλυσίδες και να αυξάνονται οι τιμές σε πολλούς τομείς. Για να αντιμετωπίσουν αυτή την αβεβαιότητα, πολλές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν αρχίσει να δρομολογούν τα εμπορεύματα μέσω εναλλακτικών διαδρομών, όποτε είναι δυνατόν, και να επενδύουν σημαντικά σε επιπλέον πρωτόκολλα ασφαλείας για τον στόλο τους. Αν και αυτές οι προσαρμογές βοηθούν στη διατήρηση της ομαλής λειτουργίας, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει αυτή η ισορροπία, δεδομένης της απρόβλεπτης φύσης της παγκόσμιας πολιτικής.
Η ζήτηση για μεταφορές έχει την τάση να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται με τις εποχές, γεγονός που δημιουργεί πραγματικά προβλήματα στη διαχείριση της χωρητικότητας. Κατά τη διάρκεια περιόδων αιχμής, οι εταιρείες συνήθως αντιμετωπίζουν αύξηση των κόστους μεταφοράς περίπου 20%. Οι πιο έξυπνοι φορείς αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα μέσω καλύτερης πρόβλεψης της διαθέσιμης χωρητικότητας, αυστηρότερου ελέγχου των επιπέδων αποθεμάτων και πιο έξυπνου προγραμματισμού των φορτίων. Οι λιανοπωλητές αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα δυσκολίες σε αυτό το θέμα όταν η αγορά για τις γιορτές αυξάνεται ξαφνικά. Πολλές προοδευτικές εταιρείες logistics έχουν ξεκινήσει να χρησιμοποιούν εργαλεία προγνωστικής ανάλυσης για να προλαβαίνουν τις αιχμές ζήτησης. Αυτά τα συστήματα βοηθούν στην παρακολούθηση ιστορικών προτύπων και στην πρόβλεψη του τι μπορεί να συμβεί την επόμενη εποχή. Όταν οι εταιρείες βελτιώνουν την προσέγγισή τους στον σχεδιασμό της χωρητικότητας, καταφέρνουν να αποφεύγουν αυτές τις ακριβές λύσεις της τελευταίας στιγμής και να διατηρούν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες να λειτουργούν ομαλά καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες ανά τον κόσμο αρχίζουν να εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και το υδρογόνο, ως τρόπους μείωσης των εκπομπών, μείωνοντας τις έως και 30%. Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες και οι αυστηρότεροι κανονισμοί έχουν αναγκάσει πολλούς ιδιοκτήτες πλοίων να σκεφτούν πιο πράσινες επιλογές για τις δραστηριότητές τους. Σύμφωνα με πρόσφατες αναλύσεις αγοράς, η μετάβαση σε αυτά τα νέα καύσιμα δείχνει υποσχέσεις, αλλά η πρόοδος δεν είναι ομοιόμορφη παντού. Ορισμένα πλοία σε συγκεκριμένες περιοχές χρησιμοποιούν ήδη αυτές τις πιο καθαρές πηγές ενέργειας, ενώ άλλα υστερούν. Για παράδειγμα, η Maersk δοκίμασε πρόσφατα φορτηγά πλοία με κινητήρες υδρογόνου. Οι δοκιμές της έδειξαν πραγματική μείωση των επιβλαβών εκπομπών κατά τη λειτουργία. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη πολλά εμπόδια όσον αφορά την επέκταση αυτής της τεχνολογίας σε μεγαλύτερη κλίμακα, καθώς η κατασκευή της απαραίτητης υποδομής κοστίζει και απαιτεί χρόνο.
Οι κοντέινερς εξοπλισμένοι με τεχνολογία IoT μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η εφοδιαστική αλυσίδα παγκόσμια, κυρίως επειδή επιτρέπουν στους αποστολείς να παρακολουθούν αυτό που συμβαίνει μέσα σε αυτά τα κιβώτια όσο βρίσκονται στη θάλασσα. Εταιρείες, μεγάλες και μικρές, έχουν αρχίσει να εγκαθιστούν αυτά τα συστήματα, ώστε τα εμπορεύματά τους να παραμένουν ασφαλή κατά τη μεταφορά, κάτι που κάνει ολόκληρη τη διαδικασία πιο διαφανή για όλους τους εμπλεκόμενους. Για παράδειγμα, η Med Shipping Co εφάρμοσε έξυπνους κοντέινερς πέρυσι και είδε βελτιωμένα αποτελέσματα όσον αφορά την έγκαιρη παράδοση των εμπορευμάτων και την ικανοποίηση των πελατών. Σύμφωνα με ορισμένες εκθέσεις του κλάδου, οι απώλειες μπορεί να μειωθούν κατά περίπου 15% με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας, κάτι που σημαίνει λιγότερες υποπτερωμένες συσκευασίες και λιγότερες ενόχλησης κατά τη διαδικασία εντοπισμού των σημείων όπου κάτι πήγε στραβά στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις στρέφονται σε περιφερειακά εμπορικά δίκτυα αυτήν την περίοδο, γεγονός που έχει επηρεάσει σημαντικά τη χρήση των εμπορικών πλοίων. Εμπορικές συμφωνίες μεταξύ χωρών και συνεχιζόμενες συγκρούσεις σε διεθνές επίπεδο έχουν αλλάξει τις πραγματικές διαδρομές μεταφοράς των εμπορευμάτων στους ωκεανούς. Έκθεσεις του κλάδου δείχνουν ότι πολλές εταιρείες επανεξετάζουν πλέον τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες, εξετάζοντας τη δυνατότητα να εγκαθιδρύσουν μονάδες παραγωγής πλησιέστερα στις αγορές όπου τα προϊόντα θα διατεθούν, αντί να βασίζονται αποκλειστικά σε εργοστάσια που βρίσκονται μακριά. Για παράδειγμα, ορισμένοι κατασκευαστές στην Ασία έχουν ήδη αρχίσει να κατασκευάζουν μικρότερες αποθήκες στη Νοτιοανατολική Ασία αντί να μεταφέρουν όλα τα προϊόντα από την Κίνα. Ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας προσαρμόζεται επίσης, με τις ναυτιλιακές εταιρείες να επενδύουν σε χώρους αποθήκευσης κοντά σε μεγάλα λιμάνια και να προσλαμβάνουν περισσότερο τοπικό προσωπικό για τις μεταφορές. Όλη αυτή η δραστηριότητα βοηθά τις επιχειρήσεις να ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά όταν απρόβλεπτα γεγονότα διαταράσσουν τις παραδοσιακές διαδρομές ναυτιλίας, κάτι που έχουμε δει να συμβαίνει αρκετά συχνά τα τελευταία χρόνια.
EN
Τελευταία Νέα
